Niepłodność – jakie badania zrobić?

Aktualizacja 20 kwietnia 2018 r.

Żeby móc rozwiązać problem niepłodności, trzeba najpierw poznać jej przyczynę. Jeśli po roku starań nie udało Wam się zajść w ciążę, to wspólnie powinniście poddać się badaniom, które pozwolą ustalić przyczynę Waszych problemów z poczęciem dziecka. A tych może być wiele – od zaburzeń anatomicznych, po zaburzenia hormonalne i genetyczne.

Diagnostyka niepłodności rzadko kiedy kończy się na jednym badaniu. Niemniej jednak warto być cierpliwym, bo gdy już uda się określić przyczynę Waszej niepłodności, to poczęcie dziecka będzie dużo prostsze.

Niepłodność – badania anatomiczne

Przyczyną niepłodności mogą być takie wady anatomiczne narządów rodnych kobiety jak brak lub niedorozwój macicy, macica dwurożna, macica przegrodzona, ale też obecność, guzów torbieli czy mięśniaków macicy. Wady te diagnozuje się podczas badania ginekologicznego i ultrasonograficznego (USG). Czasem potrzebny może być też rezonans magnetyczny lub histerosalpingografia (HSG), czyli zdjęcie rentgenowskie macicy i jajowodów wykonane po wprowadzeniu do macicy środka cieniującego.

Niepłodność – badania hormonalne

Wasza płodność w dużym stopniu zależy od poziomu hormonów w organizmie. Zaburzenia hormonalne mogą być przyczyną niepłodności zarówno u Ciebie jak i u Twojego partnera. Problemy z poczęciem dziecka będą np. wynikiem niedoczynności tarczycy. Żeby sprawdzić, czy przyczyną niepłodności są zaburzenia hormonalne, powinniście udać się do endokrynologa, który zleci Wam odpowiednie badania i w razie potrzeby zaproponuje leczenie.

Niepłodność – badania genetyczne

Problemy z płodnością mogą być też spowodowane zaburzeniami genetycznymi, np. obecnością mutacji u któregoś z partnerów. Po skierowanie na badania genetyczne najlepiej udajcie się do lekarza genetyka, który jako specjalista najlepiej będzie mógł Wam doradzić, które badania wykonać.

• Jednym z badań wykonywanych w przypadku zaburzeń płodności jest badanie kariotypu. Ocenia ono chromosomy pod względem liczby i budowy. Może być bowiem tak, że któreś z Was ma jakieś nieprawidłowości w kariotypie, które stanowią przeszkodę w poczęciu dziecka.
• Przyczyną niepłodności może być bowiem mutacja w jakimś pojedynczym genie – u kobiet np. w genie CYP21A2, a u mężczyzn w genie CFTR.
• Za kłopoty z płodnością zarówno kobiety, jak i mężczyzny może odpowiadać też celiakia, czyli trwała nietolerancja glutenu, która również ma podłoże genetyczne.
• Przyczyną problemów z płodnością może być nadmierne gromadzenie się żelaza w organizmie spowodowane hemochromatozą pierwotną. Do  pierwszych objawów tej choroby genetycznej zalicza się spadek libido, impotencję i wczesną menopauzę. Czytaj więcej o hemochromatozie

Niepłodność – badania immunologiczne

Niekiedy do poczęcia dziecka nie dochodzi z powodu zaburzeń układu odpornościowego u któregoś z partnerów. W jaki sposób zaburzenia te wpływają na płodność? Czasem układ odpornościowy kobiety wytwarza przeciwciała, które niszczą plemniki mężczyzny. Bywa też tak, że kobieta wytwarza przeciwciała, które niszczą jej własne komórki jajowe i zapłodnienie jest niemożliwe.

Z układem immunologicznym mężczyzny będzie podobnie. Może on produkować przeciwciała skierowane przeciwko jego własnym plemnikom. W diagnostyce niepłodności immunologicznej stosuje się badania krwi i sprawdza w niej poziom określonych przeciwciał: w tym antyfosfolipidowych i przeciwplemnikowych.

Testem diagnozującym niepłodność immunologiczną jest też tzw. test po stosunku (Simsa–Huhnera). Wykonuje się go, aby sprawdzić, czy po kilku – kilkunastu godzinach od współżycia w śluzie szykowym kobiety znajduje się odpowiednia ilość żywych plemników. Jeśli ich tam nie ma lub są, ale martwe, może to oznaczać, że za niepłodność odpowiada właśnie czynnik immunologiczny.

Niepłodność – badania infekcyjne

Bezpośrednią przyczyną niepłodności mogą być nawracające, nieleczone lub niewłaściwie leczone infekcje układu moczowo-płciowego. Dlatego, jeśli nie możecie zajść w ciążę wykonaj badanie w kierunku Chlamydia Trachomatis, Ureaplasma urealyticum czy Mycoplasma hominis.