Ciąża po 35 roku życia. Jak zadbać o zdrowie i jakie badania prenatalne po 35 roku życia zrobić?

Coraz więcej Mam decyduje się na ciążę po 35 roku życia. Lekarze uważają jednak, że im wcześniej zajdzie się w ciążę, tym lepiej dla zdrowia malucha. Ciąża po 35 roku życia może być bezpieczna, warto w tym celu zadbać o jej prawidłowy przebieg i zrobić badania prenatalne. Aktualnie dostępne są nowoczesne nieinwazyjne badania prenatalne o wysokiej czułości, które pozwalają dokładnie sprawdzić zdrowie dziecka i zadbać jednocześnie o jego bezpieczeństwo. 

Spis treści:

1. Ciąża po 35. roku życia – dlaczego kobiety się na nią decydują?
2. Czy ciąża po 35. roku życia jest bezpieczna?
3. Badania prenatalne po 35. roku życia
4. Badania prenatalne po 35. roku życia – które z nich można wykonać bezpłatnie?
5. Nieinwazyjne badania prenatalne o wysokiej czułości
6. Badania prenatalne po 35. roku życia. Nieprawidłowy wynik – co dalej?

Ciąża po 35 roku życia – dlaczego kobiety decydują się na nią?

Coraz więcej Polek podąża za swoimi marzeniami i nie chce zakładać wcześnie rodziny, tylko się rozwijać. Dobre studia, praca, awanse, a także brak odpowiedniego partnera, który nadawałby się na ojca, powodują, że decyduję się one na ciążę po 35 roku życia. Późna ciąża wiąże się z wieloma zaletami – rodzice są lepiej przygotowani na dziecko, zarówno emocjonalnie, jak i finansowo i mogą mu zapewnić odpowiednie warunki do życia. Czy to jednak aby na pewno jest bezpieczne?

Czy ciąża po 35 roku życia jest bezpieczna?

Lekarze zaznaczają, że płodność kobiety maleje z wiekiem i z punktu widzenia biologii najkorzystniej jest urodzić dziecko wcześniej, gdy komórki jajowe są jeszcze młode. Ciąża po 35 roku życia wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia mutacji i wad genetycznych, takich jak np. zespół Downa. Im później kobieta zajdzie w ciążę, tym wyższe jest również ryzyko wystąpienia u płodu mikrodelecji i mikroduplikacji [1].

Szansa na urodzenie dziecka z trisomią 21. wynosi dla 20 – latki 1 na około 1500 – 1600 urodzeń, w przypadku kobiety w wieku lat 35 wzrasta do 1 na 356 urodzeń, natomiast dla 40 – latki jest jeszcze większe i wynosi 1:107 (taki wynik jest już uznawany za wysokie ryzyko trisomii). Aby upewnić się co do zdrowia dziecka i w spokoju cieszyć ciążą, warto wykonać badania prenatalne po 35. roku życia.

Badania prenatalne po 35 roku życia

Wiek powyżej 35 lat jest jednym ze wskazań do wykonania badań prenatalnych. Oceniają one, czy dziecko rozwija się prawidłowo i pozwalają ustalić ryzyko pojawienia się wad i groźnych chorób u jej przyszłego dziecka. Do takich badań należą między innymi:

• test PAPP-A,
• test potrójny,
• USG genetyczne,
• badania wolnego płodowego DNA (np. test NIFTY pro).

To badania nieinwazyjne, po których (jeśli dadzą one nieprawidłowy wynik), wykonuje się badania diagnostyczne (inwazyjne), takie jak np. amniopunkcja, w celu potwierdzenia diagnozy. Umożliwiają one wykryć ponad 200 wad, w tym między innymi zespół Downa, czy takie choroby jak mukowiscydoza.

Badania prenatalne w większości przypadków przynoszą spokój. Nie wykrywają nieprawidłowości i rodzice zyskują informację, że dziecko rozwija się prawidłowo. To jeden z powodów, dla których warto je robić nie tylko po 35 roku życia. Z drugiej strony szybkie wykrycie nieprawidłowości pozwala na przygotowanie się do narodzin i zaplanowanie opieki oraz leczenia.

Czytaj więcej o badaniach prenatalnych na stronie: badaniaprenatalne.pl

Badania prenatalne po 35. roku życia – które z nich można wykonać bezpłatnie?

Wiek ciężarnej powyżej 35 roku życia stanowi jedno z kryteriów programu bezpłatnych badań prenatalnych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Cele programu to:

• umożliwienie wczesnej identyfikacji ryzyka wad oraz wczesnego rozpoznania wad płodu;
• zwiększenie dostępności do badań prenatalnych w Polsce;
• wdrożenie systemu organizacyjnego badań prenatalnych w Polsce [2].

Refundacja nie dotyczy jednak wszystkich dostępnych na rynku badań. Bezpłatnie można wykonać podstawowe badania biochemiczne oraz USG genetyczne*. Refundacji nie podlegają natomiast testy oparte na analizie wolnego płodowego DNA (testy NIPT). Często można jednak zapłacić za nie w ratach.

Nieinwazyjne badania prenatalne o wysokiej czułości

Wspomniane badania wolnego płodowego DNA są stosowane w nieinwazyjnych badaniach prenatalnych o wysokiej czułości (tzw. NIPT). Jedyny test NIPT z ubezpieczeniem wyniku – test NIFTY pro pozwala sprawdzić zdrowie dziecka pod kątem aż 94 chorób z czułością ponad 99% dla trisomii 21. (porównywalną do amniopunkcji). Test NIFTY pro jest wykonywany z próbki krwi ciężarnej dlatego jest zupełnie bezpieczny dla dziecka i obejmuje ubezpieczenie wyniku.

Badanie NIFTY pro może wykonać każda ciężarna kobieta. Istnieją jednak szczególne wskazania do wykonania tego testu DNA. Należą do nich:

• ciąża w wyniku in vitro;
• nieprawidłowy wynik podstawowych badań prenatalnych (np. testu PAPP-A lub USG);
• potwierdzone przypadki chorób genetycznych w rodzinie lub w poprzedniej ciąży;
• przeciwwskazania do wykonania inwazyjnych badań prenatalnych;
• wiek ciężarnej powyżej 35 roku życia.

Czytaj więcej: Test NIFTY pro

Badania prenatalne po 35. roku życia. Nieprawidłowy wynik – co dalej?

Gdy przesiewowe badania prenatalne po 35. roku życia dały nieprawidłowy wynik, to jeszcze nie oznacza, że dziecko jest na pewno chore. By potwierdzić ich rezultat, w dalszej kolejności wykonuje się inwazyjne badania prenatalne.

Badania takie jak np. amniopunkcja dają pewność co do obecności u dziecka choroby genetycznej, jednak wiążą się one z pewnym ryzykiem. Możliwe powikłania po amniopunkcji to uszkodzenie łożyska, krwawienie matczyne lub płodowe, infekcja wewnątrzmaciczna, a nawet poronienie. Z tego też powodu wiele par po otrzymaniu nieprawidłowego wyniku przesiewowych badań decyduje się na wykonanie nieinwazyjnego badania wolnego płodowego DNA, np. NIFTY pro. Wynik testu DNA może pomóc w podjęciu decyzji, czy amniopunkcja faktycznie jest konieczna.

Źródła:

1. https://badaniaprenatalne.pl/przygotowanie-do-ciazy/wiek-matki-a-ryzyko-choro/
2. ZASADY REALIZACJI PROGRAMU BADAŃ PRENATALNYCH, Załącznik nr 5 do zarządzenia nr 66/2007/DSOZ (http://www.nfz.gov.pl/download/gfx/nfz/pl/defaultaktualnosci/293/2840/1/66_2007_zal_5.pdf)

Aktualizacja: 12 listopada 2020 r. | Autor: Alicja Hudzik, prekoncepcja.pl | Zdjęcie: Wavebreak Media Ltd /123rf.com