Hipotrofia u noworodka – co to jest?
Hipotrofia płodu to stan, w którym masa ciała jest zbyt niska w porównaniu do wieku ciąży. Można zdiagnozować ją już w ciąży podczas badania USG. Przyczyny hipotrofii płodu są bardzo różnorodne. Wywoływać mogą ją czynniki genetyczne, palenie papierosów w ciąży czy problemy z łożyskiem. Dziecko hipotroficzne narażone może być na wiele powikłań, dlatego stan ten powinien zostać zdiagnozowany jak najszybciej.
Spis treści:
1. Czym jest hipotrofia noworodka?
2. Hipotrofia – przyczyny
3. Jak wykryć hipotrofię?
4. Hipotrofia płodu – leczenie w ciąży
5. Hipotrofia noworodka – leczenie
6. Hipotrofia płodu a wady genetyczne
Czym jest hipotrofia noworodka?
Hipotrofia wewnątrzmaciczna to stan, w którym dziecko przestało rosnąć w łonie matki. Mówi się o niej, jeśli w konkretnym wieku ciąży masa ciała dziecka nie przekracza 10 centyla na siatce centylowej. Wyróżnia się dwa rodzaje hipotrofii:
• Hipotrofia symetryczna – w tym przypadku zatrzymanie procesu wzrastania ma miejsce przed 20 tygodniem ciąży. Jeśli masa ciała dziecka nie przekroczy 3 centyla na siatce centylowej, to mówi się o ciężkiej hipotrofii symetrycznej.
• Hipotrofia asymetryczna – zaburzenie to powoduje zahamowanie wzrostu jedynie poszczególnych części ciała dziecka np. obwodu brzuszka czy główki. Reszta części ciała maluszka wzrasta w odpowiednim tempie.
Hipotrofia w ciąży może wiązać się z niebezpiecznymi powikłaniami np. niedotlenieniem płodu czy wadami rozwojowymi. Im wcześniej hipotrofia zostanie zdiagnozowana, tym mniejsze są szanse na ich wystąpienie.
Hipotrofia – przyczyny
Przyczyny hipotrofii mogą być bardzo różne. Najczęstsze z nich to:
• Czynniki genetyczne – hipotrofia płodu może być skutkiem trombofilii wrodzonej oraz celiaki. Pojawić może się również jako wczesny objaw chorób genetycznych – zespołu Turnera, zespołu Silvera-Russela, zespołu Downa, zespołu Edwardsa oraz zespołu Patau
• Czynniki środowiskowe – palenie papierosów w ciąży, picie alkoholu, nieleczona cukrzyca czy infekcja matki
• Problemy z łożyskiem np. łożysko przodujące
Jak wykryć hipotrofię?
Hipotrofia płodu najczęściej jest wykrywana podczas standardowego badania USG, którego wynik nakłada się na siatkę centylową. Jeśli hipotrofia zostanie wykryta, to kieruje się ciężarną na dalsze badania, aby sprawdzić przyczynę tego stanu.
Kobieta nosząca pod sercem dziecko z hipotrofią powinna przede wszystkim wykonać badanie sprawdzające stężenie hormonów. Warto wykonać również badanie prenatalne oraz badanie wolnego płodowego DNA (cffDNA).
Hipotrofia płodu – leczenie w ciąży
Ciężarna, u której dziecka wykryto hipotrofię, musi stosować się do kilku zaleceń. Najważniejszym z nich jest zmiana diety. Musi ona zawierać wiele produktów bogatych w kwas foliowy, magnez i witaminę C. Bardzo ważne jest również, aby ciężarna unikała czynników szkodliwych. Nie powinna w szczególności przebywać w towarzystwie osób palących. Ostatnim istotnym zaleceniem jest leżenie na lewym boku. Dzięki niemu zmniejszy się prawdopodobieństwo pojawienia się powikłań związanych z łożyskiem.
Niektóre ciężarne muszą stosować leczenie farmakologiczne. Najczęściej lekarze zalecają im zażywanie leków rozrzedzających krew oraz suplementację brakujących składników odżywczych. W skrajnych przypadkach wywoływany jest poród.
Hipotrofia noworodka – leczenie
Noworodek z hipotrofią musi być stale monitorowany. Najczęściej dzieci hipotroficzne poddawane są regularnym kontrolom endokrynologicznym oraz kardiologicznym. Sprawdza się również, jak pracują ich nerki i metabolizm oraz czy ich napięcie mięśniowe nie jest zaburzone.
Hipotrofia płodu a wady genetyczne
Dziecko z hipotrofią po porodzie powinno mieć wykonane badanie genetyczne. Dzięki temu można potwierdzić lub wykluczyć udział mutacji genetycznych w zahamowaniu wzrostu dziecka.
Wykonanie badań genetycznych jest niezwykle istotne. Wiele chorób genetycznych wywołujących hipotrofię nie wywołuje żadnych widocznych objawów przez kilka pierwszych miesięcy, a nawet lat. Warto więc wykonać je od razu po porodzie.
