Alzheimer – sprawdź, czy masz podwyższone ryzyko zachorowania
Choroba Alzheimera polega na stopniowej degradacji mózgu. W konsekwencji organ nie może działać prawidłowo, a chory zaczyna mieć problemy z pamięcią, urojenia i inne zaburzenia. Obecność genu APOE4 może aż 15 razy zwiększać ryzyko tej choroby [1]. Co jeszcze warto wiedzieć o Alzheimerze?
Alzheimer – postępująca choroba mózgu
W której dochodzi do jego degradacji, co uniemożliwia poprawne działanie komórek nerwowych. Ma to związek głównie z nieprawidłowym odkładaniem się białka amyloidowego. Niemożliwe staje się przekazywanie informacji, więc chory stopniowo funkcjonuje coraz gorzej.
Przyczyn Alzheimera jest wiele
Uważa się, że wystąpienie choroby Alzheimera warunkuje połączenie czynników środowiskowych i genetycznych. Na pojawiające się zmiany w mózgu wpływa przede wszystkim wiek powyżej 65. roku życia. Znaczenie ma też gen APOE – wariant APOE4 w jednej kopii podwyższa ryzyko zachorowania 3 razy, a w dwóch kopiach aż 15 razy.
Inne czynniki środowiskowe to m.in. nadciśnienie, podwyższony poziom trójglicerydów, palenie papierosów czy niska aktywność intelektualna i/lub fizyczna.
Alzheimer – objawy się pogłębiają
Na początku są ledwo zauważalne, często wiązane z naturalnymi procesami starzenia. Mogą to być np. delikatne kłopoty z zapamiętywaniem czy subtelne zmiany osobowości. Z czasem utrata pamięci postępuje, a chory zaczyna mieć problemy z orientacją, koordynacją ruchową czy mową.
Mogą wystąpić też urojenia, depresja i inne zaburzenia. Później niemożliwe staje się samodzielne funkcjonowanie – chory nie może samodzielne jeść, mówić, wykonywać czynności fizjologicznych, nie pamięta imion członków najbliższej rodziny.
Badanie genotypu APOE – czy ryzyko Alzheimera jest podwyższone?
Jeśli w Twojej rodzinie były przypadki zachorowań lub chcesz po prostu skontrolować ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera, warto wykonać test DNA w kierunku genotypu APOE. Możesz sprawdzić, jaki wariant jest obecny u Ciebie. APOE4 podwyższa ryzyko zachorowania, z kolei APOE2 wręcz przeciwnie – chroni przed pojawieniem się choroby.
Świadomość predyspozycji genetycznych jest szansą na wdrożenie profilaktyki, dzięki której ryzyko zachorowania się zmniejszy. To też szansa na szybkie zauważenie pierwszych objawów i opóźnienie postępu choroby.
[1] Zabłocka, Choroba Alzheimera jako przykład schorzenia neurodegeneracyjnego, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, 2006, 60.
