Ciemiączko u niemowlaka – czemu się wykształca i jak o nie dbać?
Wszystkie noworodki mają ciemiączka. Ta nieco inaczej wykształcona część czaszki dziecka budzi niepokój rodziców, ponieważ wydaje się być delikatna i podatna na urazy. Wyjaśniamy, dlaczego ciemiączko u niemowlaka musi być kontrolowane przez pediatrę oraz na co uważać przy jego pielęgnacji.
Spis treści
Ciemiączko u niemowlaka – dlaczego nie jest twarde jak reszta czaszki?
Ciemiączko nie jest pokryte tkanką kostną, ponieważ dzięki temu główka noworodka może odkształcać się i dostosować do kanału rodnego kobiety. Dzieci urodzone w terminie porodu (lub po nim) przychodzą na świat z 2 ciemiączkami: przednim i tylnym. Natomiast wcześniak może urodzić się z niezarośniętymi ciemiączkami bocznymi. Ciemiączko u niemowlaka umożliwia też prawidłowy rozwój mózgu, który szybko powiększa swoje rozmiary w ciągu kilkunastu pierwszych miesięcy życia dziecka. Ma ono też znaczenie w diagnostyce niemowląt. Można powiedzieć, że jest to takie „okienko”, przez które można zajrzeć do mózgu maluszka w trakcie USG. Badanie to jest wykonywane np. w diagnostyce wad wrodzonych i krwawień domózgowych, u wcześniaków.
Ciemiączko u niemowlaka – dlaczego trzeba sprawdzać jego wygląd i wielkość?
Wielkość i wygląd ciemiączka u niemowlaka dostarcza sporo informacji o zdrowiu maluszka. Ciemiączka u dziecka nie mogą zarastać zbyt szybko, ponieważ prowadzi to do m.in. powikłań neurologicznych. W takiej sytuacji czasami konieczne jest przeprowadzenie operacji chirurgicznej u maluszka, aby mógł on rozwijać się prawidłowo. Ciemiączko tylne musi zarosnąć do 16 tygodnia życia niemowlęcia, a przednie do 18 miesiąca życia. Zbyt duże ciemiączko z szerokimi szwami to sygnał dla pediatry, że trzeba skierować małego pacjenta na dodatkowe badania, ponieważ może to być objaw np. łamliwości kości, niedoczynności tarczycy albo wodogłowia. Wygląd ciemiączka powinni kontrolować też rodzice, ponieważ wygląda ono inaczej, gdy niemowlak choruje. Dziecko powinien zobaczyć pediatra, gdy ma:
- wypukłe ciemiączko, ponieważ to oznaka wzrostu ciśnienia wewnątrz czaszki lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych;
- zapadnięte ciemiączko, ponieważ to wynik odwodnienia. Dlatego trzeba je bacznie obserwować, gdy dziecko ma jelitówkę lub gorączkę.
Natomiast nie trzeba się bać, gdy ciemiączko pulsuje w trakcie płaczu dziecka. To normalne, ale pulsowanie powinno zniknąć po uspokojeniu się maleństwa.
Jak pielęgnować ciemiączko u niemowlaka?
Ciemiączko u niemowlaka pielęgnuje się tak jak resztę jego ciała. Trzeba je myć szamponem dla dzieci i wyczesywać grzebieniem. Można stosować też np. oliwkę dla niemowląt. Ciemiączko to dość wytrzymała błona. W rzeczywistości uszkodzić ją może tylko poważny uraz, np. silne uderzenie w trakcie wypadku komunikacyjnego, upadek w dużej wysokości (np. z przewijaka) lub przemoc.
