Rak szyjki macicy – kiedy powinnaś się zaniepokoić?
Rocznie około 570 tysięcy kobiet otrzymuje przerażającą diagnozę: rak szyjki macicy. Choroba w większości przypadków wykrywana jest zbyt późno, ponieważ jej wczesne stadium zwykle przebiega bezobjawowo. Uchronić się przed rakiem szyjki macicy pomóc mogą nam jedynie regularne badania profilaktyczne.
Spis treści:
- Rak szyjki macicy – co to jest?
- Przyczyny raka szyjki macicy
- Rak szyjki macicy – objawy
- Test na HPV a rak szyjki macicy
Rak szyjki macicy – co to jest?
Rak szyjki macicy to nowotwór, który rozwija się w szyjce macicy kobiety. Jest to narząd znajdujący się między pochwą i macicą. U każdej kobiety jest on podzielony na dwie części:
- Pochwowej pokrytej komórkami nabłonka płaskiego
- Brzusznej pokrytej komórkami gruczołowymi
Miejsce połączenia dwóch rodzajów komórek w szyjce macicy to strefa transformacji (nazywana także strefą przejścia). To właśnie tam zaczyna się rozwijać większość nowotworów.
Rak szyjki macicy jest jednym z najczęstszych nowotworów u kobiet. Co roku wykrywa się go u 570 tysięcy kobiet, z czego ponad połowa przegrywa walkę z chorobą. Tylko w Polsce notuje się aż 3000 zachorowań na raka szyjki macicy rocznie.
Przyczyny raka szyjki macicy
Najczęstszą przyczyną rozwoju raka szyjki macicy jest zakażenie HPV. Odpowiada on aż a 97% zachorowań. Jest to wirus brodawczaka ludzkiego, którym przenosi się drogą płciową. Rozwojowi nowotworu najbardziej sprzyja zakażenie wirusem HPV typu 16 i 18.
Ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy zwiększają także następujące czynniki:
- Palenie tytoniu
- Liczne infekcje intymne
- Duża ilość porodów (powyżej 5)
- Duża liczba partnerów seksualnych
- Wczesna inicjacja seksualna
- Dieta uboga w witaminę C
Rak szyjki macicy – objawy
Rak szyjki macicy w początkowym stadium zwykle nie daje żadnych objawów. Jego wykrycie jest więc możliwe tylko dzięki regularnemu wykonywaniu cytologii. Każda kobieta powinna wykonać to badanie przynajmniej raz w roku. Kobiety w wieku od 25 do 59 lat raz na 3 lata mogą wykonać cytologię bezpłatnie.
Wraz z rozwojem choroby mogą zacząć się pojawiać pierwsze objawy. Najczęściej kobiety skarżą się na:
- Samoistne plamienia krwią
- Obfite upławy, które często mają nieprzyjemny zapach
- Ból w podbrzuszu
W najbardziej zaawansowanych stadiach pacjentki doświadczają także obrzęku nóg, krwawienia z odbytu oraz zatrzymania moczu.
Jak szybko rozwija się rak szyjki macicy? Choroba ta atakuje bardzo powoli. Okres rozwoju tego nowotworu wynosi od 3 do 10 lat. Pacjentki poddające się regularnym badaniom cytologicznym mają więc ogromne szanse na wczesne wykrycie i pokonanie raka.
Test na HPV a rak szyjki macicy
Badanie cytologiczne jest najważniejszym elementem profilaktyki w kierunku raka szyjki macicy. Jego niejednoznaczny wynik powinien skłonić pacjentkę do wykonania testu na wirusa HPV. Wykrycie jego obecności w organizmie oznacza zwiększone ryzyko rozwoju nowotworu. Pacjentka w takiej sytuacji powinna częściej poddawać się odpowiednim badaniom profilaktycznym. Umożliwią one wczesne wykrycie zmian i pokonanie choroby w początkowym stadium.
Test na HPV przypomina badanie cytologiczne. Jest on bezbolesny, ale może powodować chwilowy dyskomfort. Pacjentka powinna wykonać go po zakończeniu krwawienia miesiączkowego.
Źródła:
Olejek A. (2008). HPV jako czynnik etiologiczny raka szyjki macicy. Ginekol Pol, 79, 126-132.
Bobkiewicz P. (2011). Profilaktyka raka szyjki macicy [W:] Podstawy Onkologii Klinicznej (red. Meder J.), Warszawa, s.21-24.
